પ્રાચીન તુર્કીના દેનિઝલી પ્રાંતના કોલોસે નામના શહેરમાં પુરાતત્ત્વવિદોએ આશરે ૨,૨૦૦ વર્ષ જૂના ૬૦ સમાધિઓ (કબરો) શોધી કાઢી છે।
જ્યારે આવા પ્રકારની સમાધિઓ અનાતોલિયાના અન્ય ભાગોમાં પણ મળી આવી છે, નિષ્ણાતો કહે છે કે એક જ વિસ્તારની અંદર આટલી મોટી સંખ્યામાં બાજુબાજુ સમાધિઓનું નિર્માણ ખૂબ દુર્લભ છે।
તેમણે જણાવ્યું કે, “કોલોસેમાં અમને અનાતોલિયામાં અત્યાર સુધીનું સૌથી મોટું સમાધિસ્થળ (નેક્રોપોલિસ) મળ્યું છે, જેમાં પથ્થરમાં કાપીને બનાવેલી નાળી આકારની સમાધિઓ છે. સપાટી પરનું માટીનું સ્તર દૂર કર્યા પછી અમને આશરે ૬૫ સમાધિઓ મળી આવી, જેમાંથી ૬૦ની ખોદકામ પ્રક્રિયા પૂર્ણ થઈ છે।”
૬ ઓક્ટોબર, ૨૦૨૫ના રોજ જાહેર કરાયેલા આ ફોટામાં, તુર્કીના દેનિઝલી શહેરમાં થયેલી ખોદકામ દરમિયાન મળી આવેલ ૬૦ પ્રાચીન સમાધિઓનો હવાઈ દૃશ્ય દર્શાવવામાં આવ્યો છે। (AA Photo)
૬ ઓક્ટોબર, ૨૦૨૫ના રોજ જાહેર કરાયેલા આ ફોટામાં તુર્કીના દેનિઝલી શહેરમાં આવેલ ખોદકામ સ્થળ દર્શાવવામાં આવ્યું છે। (AA Photo)
“હાડપિંજરના ટુકડાઓ સાથે અમને મહત્વપૂર્ણ પુરાતત્ત્વીય માહિતી પણ મળી છે,” એવું પુરાતત્ત્વવિદ બારિશ યેનેરે અનાડોલુ એજન્સી (AA)ને જણાવ્યું।
તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું કે પ્રાચીન કાળના લોકો જમીનનો યોગ્ય ઉપયોગ કરવા માટે ટ્રાવર્ટાઈન શિલારચનાઓને સમાધિસ્થળ તરીકે પસંદ કરતા હતા।
તેમણે કહ્યું, “પ્રાચીન કાળના લોકોએ આ સ્થળના ભૌગોલિક અને ભૂસ્થિતિના લક્ષણોનો ઉત્તમ રીતે ઉપયોગ કર્યો હતો. તે સમય દરમિયાન કૃષિ — ખાસ કરીને અનાજનું ઉત્પાદન — થતું હોવાથી, લોકો ઉપજાઉ જમીન બચાવવા ટ્રાવર્ટાઈન પથ્થરવાળા પર્વતીય વિસ્તારોને સમાધિસ્થળ તરીકે ઉપયોગમાં લેતા હતા.”
ધાર્મિક પર્યટન માટેની સંભાવના
આ પ્રાચીન શહેરમાં ધાર્મિક પર્યટન માટે પણ વિશાળ સંભાવનાઓ છે। યેનર મુજબ, સંશોધનના પરિણામો દર્શાવે છે કે આ વિસ્તારના પ્રાચીન રહેવાસીઓ રક્ષણાત્મક માન્યતાઓને ખૂબ મહત્વ આપતા હતા।
તેમણે જણાવ્યું, “આ શોધો દર્શાવે છે કે કોલોસેના લોકો જાદુ, તાબીઝ અને એવા વસ્તુઓને કેટલું મૂલ્ય આપતા હતા જેઓ રક્ષણાત્મક શક્તિ ધરાવતા હોવાનું માનવામાં આવતું હતું. સમાધિઓમાંથી અમને અનેક અમુલેટ્સ, તાબીઝ અને એવા પથ્થરો મળ્યા છે જેમને આરોગ્યદાયી ગુણ ધરાવતા માનવામાં આવતા હતા.”
આ પુરાવાઓ સમુદાયની આધ્યાત્મિક રક્ષણની ઇચ્છા અને અંતિમ સંસ્કારની રીતીઓ તથા દૈનિક ધાર્મિક પ્રથાઓ વચ્ચે રહેલા ઘનિષ્ઠ સંબંધ વિશે મહત્વપૂર્ણ ઝાંખી આપે છે।
સમાધિઓમાંથી મળેલ પુરાવાઓમાં માટીના અને કાચના બાટલાં, તેલના દીવા — જેમને માનવામાં આવતું હતું કે તેઓ દૈનિક જીવનમાં તથા મૃત્યુ પછીના પ્રવાસ દરમિયાન અંધકાર દૂર કરવા માટે રાખવામાં આવ્યા હતા — સાથે સાથે સિક્કા અને ચપ્પલ જેવી વ્યક્તિગત વસ્તુઓનો સમાવેશ થાય છે।
૬ ઓક્ટોબર, ૨૦૨૫ના રોજ જાહેર કરાયેલા આ ફોટામાં તુર્કીના દેનિઝલી શહેરમાં આવેલ ખોદકામ સ્થળ દર્શાવવામાં આવ્યું છે। (AA Photo)
૬ ઓક્ટોબર, ૨૦૨૫ના રોજ જાહેર કરાયેલા આ ફોટામાં, તુર્કીના દેનિઝલી શહેરમાં ખોદકામ દરમિયાન મળી આવેલી ૬૦ પ્રાચીન સમાધિઓનું હવાઈ દૃશ્ય દર્શાવવામાં આવ્યું છે। (AA Photo)
ઈતિહાસના ખાલીપાને પૂરતું સંશોધન
યેનરે જણાવ્યું કે કોલોસેમાં થયેલા ખોદકામમાંથી મળેલી શોધો આ વિસ્તારના ઇતિહાસમાં રહેલા સમયક્રમના ખાલીપાને પૂરવા માટે પૂરતી મહત્વપૂર્ણ છે. તેમણે સમજાવ્યું કે હવે સંશોધકો પાસે લેટ ચાલ્કોલિથિક યુગથી લઈને ૧૨૦૬ ઈસવીમાં હોનાઝના તુર્કીકરણ સુધીનો સતત ઈતિહાસિક પ્રવાહ ઉપલબ્ધ છે।
કોલોસે એક સમય પર્ષિયન યુગના સૌથી મહત્વપૂર્ણ શહેરોમાં ગણાતું હતું અને રોમન તથા બાઈઝન્ટાઇન શાસનકાળ દરમિયાન ખ્રિસ્તી ઇતિહાસમાં પણ તેનું વિશિષ્ટ સ્થાન હતું।
જોકે, પાડોશી પ્રાચીન શહેરો જેમ કે હિયેરાપોલિસ અને લોડિસિયા નજીક સ્થાપિત થયા, તેની કારણે કોલોસે ધીમે ધીમે પોતાની પ્રખ્યાતી ગુમાવી બેઠો અને ૧લી સદી ઈસવીમાં થયેલા ભૂકંપમાં ગંભીર નુકસાન ભોગવવું પડ્યું।
લગભગ ૬૯૨ ઈસવીમાં કોલોસેને ચોને નામથી પુનઃનિર્મિત કરવામાં આવ્યું, પરંતુ ૭૮૭ ઈસવીમાં બીજી વિનાશક ભૂકંપ બાદ શહેર આખરે છોડવું પડ્યું।
ત્રણ વર્ષના સપાટી સર્વેક્ષણ પછી, પામુક્કાલે યુનિવર્સિટીના પુરાતત્ત્વવિદ બારિશ યેનેરના નેતૃત્વમાં ખોદકામ શરૂ કરવામાં આવ્યું, જે સંસ્કૃતિ અને પર્યટન મંત્રાલયના “હેરીટેજ ફોર ધ ફ્યૂચર” પ્રોજેક્ટનો ભાગ છે।
આ સ્થળ આadhુનિક દેનિઝલી પ્રાંતની સીમામાં, હોનાઝ પર્વતના પગથિયે આવેલું છે।
૬મી સદી ઈસાપૂર્વના મહત્વપૂર્ણ વેપાર કેન્દ્ર તરીકે જાણીતું કોલોસે, ખાસ કરીને તેના ઊણ અને કપડાંના ઉત્પાદન માટે પ્રસિદ્ધ, ચાલુ પુરાતત્ત્વીય ખોદકામ દ્વારા પોતાના ભૂતકાળ વિશે નવી માહિતી શોધતું રહે છે।
૬ ઓક્ટોબર, ૨૦૨૫ના રોજ જાહેર કરાયેલા આ ફોટામાં તુર્કીના દેનિઝલી શહેરમાં આવેલા ખોદકામ સ્થળનું દૃશ્ય દર્શાવવામાં આવ્યું છે। (AA Photo)
Page Sorce : https://search.app/6DgWa